ماجرای کاترپیلاردرایران

Caterpillar Prohibits Sales of Equipment Bound for Iran

این روزهاحجم اخباراقتصادی واجتماعی درمقایسه با اخبارسیاسی بسیاراندک است ودراین زمینه اطلاع رسانی کمی صورت می گیرد
مهندس میرحسین موسوی

رادیوفردا، نشریه وال استریت جورنال وبرخی دیگرازنشریات آمریکایی خبراز ممنوعیت فروش محصولات مربوط به شرکت آمریکایی کاترپیلارتولیدکننده ماشینهای سنگین راهسازی به ایران نموده بدون اینکه توضیحات کافی به خوانندگان خودبدهندکه چگونه چنین شرکتی بعنوان معظم ترین شرکت سازنده ماشین آلات سنگین درجهان قادربه صدورمحصولات خودعلیرغم قوانین تحریم تجاری ایران مصوبه 1996 دولت آمریکابوده است

البته درتوجیه امرفوق اعلام نموده اندکه نمایندگی کاترپیلارازسوی یکی ازشعب اروپایی آنشرکت (احتمالاسویس) به طرف ایرانی که ظاهراشرکت آریا تجارت گستربوده داده شده است ولی کیست که نداندازسوی وزارت خزانه داری آمریکا معامله باایران چه مستقیم وچه غیرمستقیم ممنوع وظاهراتنهاشرکت مستثنی شرکت پستی دی اچ ال بوده است که آنهم داستان پرفرازونشیبی راطی کرده است وبعدابه آن خواهیم پرداخت
همچنین درخصوص برخی شرکتهای نفتی نظیرهالیبرتون بااطلاع دولت آمریکا بازهم چنین استثنائاتی برقراربوده است ولی در خصوص شرکت کاترپیلارکه فاقد اهداف استراتژیک برای آمریکابوده است داستان کاملاتفاوت داردبالاخص اینکه بدانیم نمایندگی اولیه این شرکت درایران شرکت همکارماشین یکی ازشرکتهای اقماری وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی بوده است که توسط حمیدنقاشان بنیان گذاری شد
حمیدنقاشان ازنیروهای وابسته به علی اکبرناطق نوری بوده که درسالهای اولیه جنگ باعراق ازدلالان اسلحه به شمارمی رفت ودست راست محسن رفیق دوست درمعاملات تسلیحاتی مربوط به سپاه پاسداران وبعداوزارت دفاع بود
وی درمردادسال 1367 شرکت همکارماشین رابامصادره نمایندگی کاترپیلارایجادو سودهای کلانی رابجیب زدالبته دراین مسیرزدو بندهایی هم بعنوان شراکت درجریان بودکه ازجزئیات آن اطلاع دقیقی دردست نیست ولی آنچه که مسلم است تعدادزیادی ازشرکتهای رقیب آنها که ازاروپاوخاوردوردارای نمایندگی بودند بدلیل اعمال نفوذناجوانمردانه ای مدیریت آن شرکت درمعرض نابودی قرارگرفتندو حتی برخی ازآنهاباپرونده سازی دردادگاه انقلاب (نظیرکیس برادران بهمنش) سراززندان اوین درآوردند
دفترمرکزی این شرکت درخیابان شیخ بهایی تهران بوده وآن شرکت بعدا دارای شعباتی دراهواز، بوشهر،کرمان وچندین شهردیگر گردید

آنهاعلاوه برنمایندگی فروش وخدمات پس ازفروش ماشین آلات راهسازی، معدنی، کشاورزی، موتورژانراتورهای برق لیفتتراک دارای نمایندگیهای دیگری نظیر لاستیکهای سنگین میشلند نیزدرایران بوده وبدنبال نمایندگی برخی ازکامیونهای سنگین نظیرولوو واسکانیاازسوئد هم بودند

لذااینکه دفترمرکزی کاترپیلاردرآمریکایکشبه خوابنماشده وبادستپاچگی درصدد توجیه فروش محصولات خوددرطی 14 سال پس از صدورقانون تحریم ایران بوده جای نعجب داردبالاخص اینکه مدیران کاترپیلاراقرارکرده اندکه می دانسته اند مقصدنهایی محصولات آمریکایی ایران بوده است

بنظرنگارنده داستان فوق درکنارماجراهایی نظیرفعالیت شرکت نفتی هالیبرتون، فروش هواپیماهای بوئینگ توسط گروه بالی درانگلیس (برادران علاقه بند)هم یک رسوایی برای دولت آمریکامی باشدکه بامماشات درمقابل اینگونه شرکتهاعملادست آنهارادردورزدن تحریمها بازمی گذاردو بجای آن به دستگیری یامحکومیت افرادی ایرانی می پردازدکه دانسته یاندانسته اقدام به صدوراقلامی هرچند جزیی به ایران کرده اندوآنرابابوق وکرنادررسانه های خوداعلام می نماید