ایران، پیش به سوی تحریمهای فلج کننده

پس ازاجلاس وین در9 ماه قبل که ایران باردیگربازی باشورای امنیت وسازمان بین المللی انرژی اتمی راجهت وقت کشی دراجرای مفادقطعنامه های صادره ونیزتحویل وتبادل اورانیوم غنی شده خودآغازکرد مباحثی دراروپاوآمریکادرگرفت که هدف آن تشدید یا تحریمهای فلج کننده علیه ایران بود سناریویی که هم اکنون پرده نخست آن توسط خزانه داری آمریکا واتحادیه اروپا وکشوراسترالیا اجراوبزودی شاهداجرای پرده دوم آن ازسوی کنگره آمریکاخواهیم بود

امری که باعث شد این امرباتاخیرهایی انجام شود شرایطی بود که برایران می گذشت جنبش سبزکه تصورمی شدبایک تشررهبری یاسرکوب زمینگیرخواهدشد تداوم یافت ومرزهای بین المللی رادرنوردید حامیان سنتی ایران درصاحبان حق وتوی شورای امنیت یعنی چین وروسیه بتدریج دریافتند که حمایتهای آنان ازایران موجبات نوعی سوء استفاده ابزاری ازآنان رابرای سرپوش نهادن براهداف مشکوک اتمی ایران فراهم آورده است

ازسوی دیگرحفظ رابطه تجاری واستفاده ازبازاربزرگ ووسوسه انگیزایران امکان دست برداشتن آسان ازمنافع خودرابه آنهانمی داد لذاپس ازماههاکش وقوس تحت عنوان جلوگیری ازفشاربرمردم ایران وتحریمهای فلج کننده موافقت خودرابابرنامه آمریکاواروپاجهت صدورقطعنامه جدید تحت عنوان تحریم های هدفمند اعلام کردند

درهمین هنگام مصاحبتی بادوستی داشتم که تحریمهای هدفمند راهمان تحریم کم شدت ونوعی عقب نشینی آمریکاواروپا ازمواضع قبلی خودمی دانست که اتفاقا بوی عرض کردم اروپا برنامه خاص خودرادارد وصرفا منتظرحرکت بعدی ایران درمقابل شورای امنیت است ودرآمریکانیزمعمولا باستناد همان قطعنامه دامنه این تحریمهاتوسط کنگره وحتی توسط دپارتمانهای مختلف نظیروزارت خزانه داری این کشورافزایش خواهدیافت ونمونه هایی رادراین خصوص برای وی توضیح دادم

بهرحال درحالیکه پیش نویس قطعنامه درمیان اعضای شورای امنیت دست به دست می گردید حاکمان ایران بازی جدیدی رابا شرکت ترکیه وبرزیل برای بهم زدن آرایش شورای امنیت آغازوباعقب نشینی ازبرخی مواضع وخطوط قرمزاعلام شده خودیعنی عدم تبادل سوخت درخارج ازخاک خود ظاهراچنین می نمود که قصدسازگاری باجامعه جهانی رادارد ولی زمان انجام این توافق که به موافقتنامه تهران معروف گردید ومحتوای آن نشان داد که مقامات ایرانی درصدد بازی باجامعه بین المللی است بطوریکه هیلاری کلینتون نیزازاینگونه حرکات بعنوان " شیرینکاری مقامات ایرانی" نام برده ومهندس موسوی یکی ازسران جنبش سبزآنرا ماجراجویی درعرصه سیاست خارجی نامید.

بهرحال قطعنامه فوق باجرح وتعدیلهایی باهدف کسب رضایت چین وروسیه درشرایطی به تصویب رسید که درآن ممنوعیت فروش یاهمکاری فنی درهرگونه معامله مربوط به صنایع موشکی واتمی، سلاحهای متعارف سنگین وحتی بیمه وبانک وشرکتهای حمل ونقل هوایی ودریایی پیش بینی وضمن اشاره به لزوم مراقبت ازنقل وانتقالات پول توسط بانک مرکزی ایران ممنوعیت معامله باشرکتهای مرتبط باسپاه پاسداران درضمائم آن به چشم می خورد

اما وزارت خزانه‌داری آمريکا درحالیکه تنها نام یکی ازروسای مرتبط باتحقیقات اتمی درقطعنامه 1929 پیش بینی شده بود با استناد به قطعنامه فوق روزچهارشنبه 16 ژوئن نام محمدعلی جعفری فرمانده جدید سپاه، احمدوحیدی وزیردفاع ایران ومحمدرضانقدی فرمانده نیروی بسیج را به همراه تعدادی ازشرکت‌های نفتی، بانک دولتی پست بانک ونيروی هوايی وفرماندهی موشکی سپاه درفهرست تحريم خود قرار داد که این امرنشان می دهدموضوع برخوردباایران نه تنها صنایع اتمی وموشکی بلکه ناقضان حقوق بشروعاملین سرکوب مردم ایران راهم دربرمی گیرد

اتحاديه اروپا نيزتنهاباگذشت یک روزدرپنجشنبه 17 ژوئن تحريم‌هاي جديدي راعليه تهران مطرح كرد كه شامل منع سرمايه‌گذاري‌هاي جديد، ارائه كمك‌هاي فني وانتقال فناوري به صنايع نفت وگاز، بخش‌هاي بيمه، بانكداري وحمل‌ونقل ايران ونیزممنوعيت جديد اعطاي رواديد راشامل مي‌شود

مقامات آمریکایی که تاقبل ازتصویب قطعنامه ازکاهش شدت تحریمهابرای جلب نظرشرکای خوددرشورای امنیت ونیزتشویق ایران به بازگشت به مسیربین المللی سخن می راندند پس ازآن تشدیدتحریمهارادرپیش گرفته ومراتب خرسندی خودراازتصمیمات اتحادیه اروپاو استرالیا اعلام کردند وکنگره آمریکانیزبزودی مواردی جدید درخصوص تحریم مشابه دربخش نفت وبنزین رابه تصویب خواهدرساند

امادراین میان تشدیدتحریمها پس ازصدورقطعنامه که نوعی ترفند سیاسی به حساب می آید موجبات ناراحتی مقامات روسیه واحتمالاچین رابدنبال خواهد داشت ودراین خصوص مددوف رییس جمهورروسیه بااعلام همکاری این کشورباغرب به متضررشدن کشورش از تشدید تحریمها اشاره کرده ومدعی گردیده است که آمریکابااعمال تحریمهای اضافی چیزی ازدست نمی دهدچون برخلاف روسیه رابطه ای تجاری باایران ندارد وی همچنین ازتشدیدتحریمهاتوسط اروپابرعلیه ایران انتقادولزوم حرکت دستجمعی ونه یکجانبه را برعلیه ایران یادآوری کرده است

البته رهبران اتحادیه اروپا روزدوشنبه 14 ژوئن دربیانیه خود ازاینکه ایران ازفرصتهایی که جامعه بین الملل برای آن جهت رفع نگرانی درباره ماهیت برنامه اتمی پیشنهاد کرده بودند استفاده نکرده مراتب تاسف خودرااعلام وهمین امررا موجب اجتناب ناپذیری تحریمهای جدیدنامیده اند ولی ازسوی دیگرخانم اشتون رییس روابط خارجی اروپا وهمچنین خانم هیلاری کلینتون وزیرامورخارجه دولت آمریکااظهارامیدواری کرده اند که ایران به میزمذاکره برگشته وهمکاری با جامعه جهانی راآغازنماید